Σάββατο 3 Αυγούστου 2013

Ένα χωριό, μια νέα ιστορία.

Τι μπορεί να αλλάξει το ρου της ιστορίας ενός μικρού χωριού, μακριά από αστικά κέντρα, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τουριστικούς προορισμούς και εκεί όπου τυχαία δεν θα βρεθεί ποτέ άνθρωπος; 



Λοιπόν, η μικρή ιστορία που διαβάζετε μιλά για ένα τέτοιο χωριό.  Λίγα στοιχεία: Γεωγραφικό πλάτος και μήκος: 41°15'58.3"N / 21°4'39.57"E.  Πληθυσμός: 221 (απογραφή 2002), το κοντινότερο αστικό κέντρο βρίσκεται στα 80 περίπου χιλιόμετρα μέσω ενός δύσκολου παλαιού ταλαιπωρημένου ασφάλτινου επαρχιακού δρόμου.  Οι λιγοστοί κάτοικοι με πενιχρά εισοδήματα, ασχολούνται στην πλειοψηφία τους με την καλλιέργεια του καπνού.  Τελευταία δε, έχουν επιδοθεί και αυτοί στην αναζήτηση εναλλακτικών πόρων με το μάζεμα μανιταριών από τα γύρω βουνά και το αγνό μέλι που παραδοσιακά παράγουν εδώ και εκατονταετίες.  Παράγουν και άλλα προϊόντα, αλλά για δική τους χρήση. Εξαιρετικό λευκό πρόβειο τυρί και εξαιρετικό ρακί από δαμάσκηνα και βανίλιες. 
Ο ιστός του χωριού, τυπικός ορεινού οικισμού, με φιδίσιους δρόμους που ανηφορίζουν την πλαγιά και αγροικίες κυρίως από πλίνθους και λιγοστά αγκωνάρια.  Τα τσαρδάκια –όπως οι ντόπιοι τα λένε –είναι συνήθως δίπατα, με χαμηλοτάβανο κατώι (αποθήκες και στάβλοι) και ψηλότερο ανώγι, με τα γνωστά στεγασμένα χαγιάτια από τα οποία γίνεται και η πρόσβαση στο εσωτερικό τους.
Δέκα χρόνια πριν, κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί πώς να ανακόψει τη φυγή του τοπικού πληθυσμού προς τις γύρω πόλεις και την πρωτεύουσα.  Μέχρι που ένας καταξιωμένος ζωγράφος, με καταγωγή από το χωριό αυτό, μαζί με τη δημοσιογράφο γυναίκα του ενδιαφέρθηκαν να του ξαναδώσουν πνοή: Κάθε τέλος Αυγούστου και για ένα μήνα περίπου, το χωριό φιλοξενεί αναγνωρισμένους καλλιτέχνες αλλά και ορισμένους φοιτητές τέχνης, από όλες της Ηπείρους του κόσμου:  Αμερικάνοι, Βραζιλιάνοι, Ιάπωνες  έχουν κατά διαστήματα συμμετάσχει σε αυτό το ετήσιο γεγονός.  Οι κάτοικοι, διστακτικοί στην αρχή, δεν μπορούσαν να φανταστούν πως θα καταφερναν να φιλοξενούν στα φτωχικά και με ελάχιστες ανέσεις σπίτια τους, σημαντικές προσωπικότητες της τέχνης ή νεότερους ,αλλά πολλά υποσχόμενους φοιτητές σχολών καλών τεχνών, από όλο τον κόσμο.  Από την άλλη οι σημαντικοί αυτοί δημιουργοί, φαίνεται να βρήκαν σε αυτό το μικρό χωριό τόση αυθεντικότητα και θαλπωρή, ώστε η παραμονή τους εκεί εκτός από απίστευτα δημιουργική τους έμεινε και αξέχαστη.  Φέτος λοιπόν, ανταποκρινόμενοι μαζικά στην πρόσκληση του ζευγαριού να συμμετέχουν στη 10η επέτειο από την 1η κατασκήνωση, έβαλαν το χωριό σε μια νέα πρόκληση, μιας και θα χρειαστεί να φιλοξενήσει τον 5/πλάσιο σχεδόν αριθμό επισκεπτών.  
Το ικανότατο και εφευρετικό ζευγάρι, εκτός της μοναδικής δημιουργικότητάς του και της προσφοράς του στην Τέχνη και την Επιστήμη, είναι και ένα φωτεινότατο παράδειγμα δημιουργικής επιστροφής στην μικρή κοινότητα.  Είναι η πηγή έμπνευσης για αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε πολλά μέρη του κόσμου και η ψυχή ενός δικτύου καλλιτεχνικής δημιουργίας με σκοπό την πραγματική προσέγγιση των λαών και όχι την ανταλλαγή μεγάλων αμοιβών ή κεφαλαίων της «αγοράς τέχνης».  Και για μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση στην επιβίωση της πρωτοβουλίας:  Οι προσκεκλημένοι επιβαρύνονται μόνο με το κόστος μετάβασής τους.  Τα έξοδα της επιτόπου παραμονής και των υλικών για την εργασίας τους καλύπτονται από μικρές χορηγίες ιδιωτών και εταιρειών, τους οποίους οι καλλιτέχνες αποζημιώνουν με μέρος της καλλιτεχνικής τους παραγωγής στην κατασκήνωση.

*Ψυχή της κατασκήνωσης είναι ο ζωγράφος Sergej Andreevski και η γυναίκα του Irena, το μικρό χωριό ονομάζεται Sloeshtica και βρίσκεται στο μέσο του επαρχιακού δρόμου που ενώνει το Μοναστήρι με την Οχρίδα, πόλεις της γειτονικής μας χώρας στη ΒΔ άκρη της περιοχής των Βαλκανίων που ονομάζεται Μακεδονία.

για το χωριό αυτό, δέστε το video που επιμελήθηκε μια προσκεκλημένη εικαστική καλλιτέχνης:
http://vimeo.com/22647321
http://dickrobertsartist.com/gallery/macedonia

για τον Sergej:

το άρθρο δημοσιεύθηκε υπό την επιμέλεια του Δημήτρη Ρηγόπουλου στην Καθημερινή 03/07/2013
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_03/08/2013_528812


Δεν υπάρχουν σχόλια: